In zo’n 85% van de Nederlandse woningen is nog (deels) oud dubbelglas toegepast. Dit soort dubbelglas laat relatief veel warmte door, alhoewel het een stuk beter is dan enkel glas. Bij kou kunnen de ramen beslaan, er is sprake van koudeval (je voelt de kou bij het raam en er ontstaat tocht in huis) en door het warmteverlies krijg je hogere stookkosten.
Je kunt deze problemen te lijf gaan door isolatieglas te plaatsen. Hieronder geven we een overzicht.
Soorten isolatieglas
Allereerst nog maar even over dubbelglas: hierboven noemen we het ‘oud dubbelglas’, maar dat is niet meer te krijgen en is ook volkomen verouderd als het gaat om isolerende eigenschappen. Want die heeft dit dubbelglas eigenlijk niet. Het werd vroeger ook wel Thermopane genoemd, genoemd naar de fabriek die dit voor het eerst produceerde.
Er zijn tegenwoordig verschillende soorten dubbelglas, waarbij de term dubbelglas alleen aangeeft dat het gaat om twee glasplaten in een frame met een spouw van een bepaalde breedte. De isolatiewaarde van (isolatie)glas wordt uitgedrukt in Ug, de U-waarde. Hoe lager deze waarde, hoe beter de isolatie is. Enkel glas heeft de hoogste U-waarde van 5,8 Ug. Oud dubbelglas zit op 2,8 Ug, een matige waarde. We onderscheiden de volgende soorten isolatieglas:
HR glas: dit isolatieglas isoleert beter dan standaard enkel- of dubbelglas. HR staat voor Hoog Rendement. De ruimte tussen de twee glasplaten is gevuld met droge lucht. Daarnaast zijn alle HR beglazingen voorzien zijn van een coating die warmteverlies tegengaat. HR heeft een U-waarde tussen 1,7 en 2,0 Ug.
HR+ glas: het verschil met HR glas zit ‘m in het gebruik van edelgassen in de ruimte tussen de glasplaten (de schouw). Edelgassen als krypton en argon isoleren beter dan droge lucht. HR+ glas heeft een minimale spouwbreedte van tussen de 9 en 12 mm gevuld met argon- of kryptongas. HR+ heeft een U-waarde tussen 1,3 en 1,6 Ug.
HR++ glas: dit glas heeft een minimale spouwbreedte van 15 mm gevuld met argon- of kryptongas, een grotere tussenruimte dan HR+ glas dus. De U-waarde van dit glas is 1,1 Ug. De isolatie is prima.
HR+++ glas: dit wordt ook wel triple glas genoemd. Waar alle voorgaande HR-beglazing bestaan uit 2 glasplaten met één spouw, is HR+++ driedubbel glas met 2 spouwen. Duur(der), maar het biedt wel de beste isolatie. Triple glas heeft een U-waarde tussen 0,5 en 0,9 en heeft daarmee de laagste U-waarde.
De Ug-waarden onderaan elk glastype geeft de U-waarde aan, waarmee de isolatiewaarde wordt uitgedrukt. Hoe lager hoe beter de isolerende eigenschappen.
In deze tabel staan de U-waarden nog eens vermeld, met in de laatste kolom de besparing per m2 per jaar.
| Type glas | Isolatiewaarde | Besparing gas |
| U-waarde | per m2 per jaar | |
| Enkel glas | 5,8 | – |
| Standaard dubbel glas | 2,8 | 20 m3 |
| HR | 2 | 23 m3 |
| HR+ | 1,6 | 28 m3 |
| HR++ | 1,1 | 30 m3 |
| HR+++ | 0,5 | 33 m3 |
Speciaal glas
De moderne glastechnologie heeft diverse extra mogelijkheden gegeven.
Monumentaal glas
Voor monumenten is er monumentenglas beschikbaar: dit ziet er uit als oud glas en is niet zo dik, zodat het ook goed te plaatsen is in bestaande kozijnen. Monumentenglas isoleert niet zo goed als HR++ maar wel beter dan enkel glas. Afhankelijk van het type, heeft monumentenglas een U-waarde tussen de 3,7 en 1,6 Ug, terwijl enkel glas een U-waarde van 5,8 Ug heeft. Bij het vervaardigen van het monumentenglas wordt de structuur van oud glas zoveel mogelijk nagebootst en laat men het glas ook bellen, golven, strepen en onregelmatigheden bevatten.
Vacuüm glas
Dit is in feite dubbelglas, maar tussen de twee glasplaten zit geen lucht of edelgas: de schouw is volledig vacuüm gezogen (alle lucht is eruit getrokken). In de spouw zitten kleine parels van glas om de glasplaten op hun plaats te houden. De isolatiewaarde van vacuümglas ligt tussen de 0,4 en 0,7 Ug, hetgeen in de range van de isolatiewaarde van triple glas ligt (0,6 Ug). Vacuümglas is echter een stuk lichter en past in de kleine sponningen van de meeste bestaande kozijnen. Dat is een groot voordeel, zeker als het gaat om kozijnen waarvan de sponningen niet verbreed kunnen worden om HR++ glas toe te passen. Vacuümglas is wel erg duur.
Onder de naam FINEO-glas brengt AGC Glass Europe vacuümglas op de markt met een U-waarde rond de 0,7.
BENG-glas is super gehard vacuümglas, met een isolatiewaarde van 0,4 Ug. Het is dun (6,3 mm), 5 keer sterker van normaal vacuümglas en kan prima in bestaande kozijnen worden geplaatst. Het is vooral een product voor de renovatiemarkt. BENG-glas is scherper geprijsd dan regulier vacuümglas, volgens de producent.
Zon- en lichtwerend glas
Bij isolatieglas kun je ervoor kiezen om de glasplaten meer of minder zon en licht door te laten. Het gaat daarbij om de ZTA-waarde (zontoetredingsfactor, ook wel g-waarde genoemd) en de LTA-waarde (lichttoetredingsfactor) van de glassoort. Hoe hoger de ZTA- of LTA waarde, hoe meer zon of licht kan toetreden.
Wil je op koude dagen zoveel mogelijk profiteren van de instraling van de zon, kies dan glas met een hoge ZTA-waarde (g-waarde). Dit houdt in dat het glas meer zonnestraling of zonnewarmte toelaat en deze zo min mogelijk weerkaatst. Heb je een kamer op het zuiden, dan wil je niet dat deze in de zomer teveel opwarmt. Neem dan glas met een lage ZTA-waarde. Uiteraard kun je dit ook oplossen met extra zonwering.
Bij glas met een lage LTA-waarde heb je minder lichtinval en wellicht meer privacy: je kunt dit vergelijken met getinte ramen in een auto, die minder inkijk geven maar je hebt binnen ook minder licht.
Een hoge LTA-waarde betekent meer licht en een hoge ZTA-waarde betekent meer opwarming door de zon. Zo behoudt u voldoende licht en warmte in huis. Tegenwoordig is isolatieglas te krijgen met verschillende g-waarden.
Geluidswerend glas
Als je langs een drukke weg woont of veel last hebt van geluid van buiten, is het te overwegen om glas te plaatsen met geluiddempende werking. HR(+ of ++) glas heeft een betere geluiddempende werking dan enkel- of oud dubbelglas. De geluiddempende werking van glas wordt uitgedrukt in de zogenaamde Rw-waarde.
Factoren die de geluidswerende werking van glas bepalen:
- Dikte van de glasplaat: hoe dikker hoe beter de geluidsisolatie, dit is de belangrijkste factor om geluid te reduceren. Bij dubbel glas zit de dikste glasplaat dan ook aan de buitenkant.
- Verschil in dikte binnen- en buitenraam voorkomt resonantie, als er buiten een geluid is dat de buitenste glasplaat laat trillen, trilt de binnenste glasplaat niet automatisch mee.
- De breedte van de schouw: hoe breder hoe beter de geluidswering.
- Gelamineerd glas: door twee glasdelen samen te plakken met een folie ertussen wordt de geluidsisolerende werking beter.
Levensduur isolatieglas
Gemiddeld heeft isolatieglas een levensduur van zo’n 20 tot 25 jaar. Het uiteindelijk lek raken van de spouw tussen de glasplaten is een belangrijke reden, dat isolatieglas niet meer goed functioneert. Je ziet dan vaak condens-vocht tussen de glasplaten ontstaan.
Belang van isolatieglas en de g-waarde
In de praktijk is de isolatiewaarde van gevel en dak veel hoger dan die van glas. In het bouwbesluit staat dat voor nieuwbouw moet worden voldaan aan een minimale RC-waarde van: 4,7 m²K/W voor gevels; 6,3 m²K/W voor daken; 3,7 m²K/W vloeren. Je kun de U-waarde van glas vergelijken met de R-waarde, door 1 te delen door de U-waarde en dan krijg je de R-waarde van het glas. Even uitgaande van HR++ glas (U-waarde 1,1) kun je een rekensommetje maken: we nemen dan een goede isolatie R-waarde van 5. De R-waarde van HR++ (1 gedeeld door de 1,1 U-waarde) levert dan afgerond de waarde 1 op. Dus zelfs bij goed isolatieglas verlies je ongeveer 5 keer zoveel warmte als bij de gevel. Waarom dan toch investeren in zo goed mogelijk isolerend glas?
In Nederlandse woningen hebben we relatief grote ramen. Dus we hebben het over relatief grote oppervlaktes in de gevel, waarbij het voor de energiehuishouding wel uitmaakt als deze een betere isolatiewaarde hebben. Ook zonnestralen komen binnen door de ramen. De g-waarde van het glas (zontoelatingsfactor) is daarbij van belang.
Er worden veel ‘glazen’ gebouwen neergezet, waarbij glas wordt gebruikt met speciale eigenschappen op het gebied van geluid, zonwering, en constructiesterkte. Er is steeds meer kennis over wat coatings kunnen doen voor de eigenschappen van het isolatieglas, en ook de ontwikkeling van nieuwe coatings staat niet stil. De standaard aluminium strip in dubbelglas en HR-glas wordt inmiddels gezien als een koudebrug (met gevolgen naar condensatie en houtrot in kozijnen), de strip wordt steeds vaker in kunststof uitgevoerd met rubber ‘spacers’ om de glasplaten goed op hun plaats te houden.
Condens
Bij isolatieglas kan condensvorming optreden aan de binnen- of buitenzijde van de ruit. Dit is geen productiefout en heeft ook geen negatieve gevolgen . Condens in de ‘spouw’ van dubbelglas of HR-glas is wel een probleem omdat dit betekent dat de constructie lek is en dus ook niet meer isolerend werkt.
Condensvorming aan de kamerzijde ontstaat meestal bij een lage buitentemperatuur en een hoge relatieve luchtvochtigheid in de woning. Het aanwezige vocht condenseert dan tegen het glasoppervlak. Dit gebeurt vooral bij enkel glas, maar soms ook bij dubbelglas of HR-glas. Je kunt dit voorkomen door beter te ventileren.
Condensvorming aan de buitenzijde ontstaat eveneens bij een lage buitentemperatuur en een hoge relatieve luchtvochtigheid. De buitenruit blijft relatief koud, omdat door de isolerende beglazing het warmteverlies door het glas beperkt blijft. Daardoor ontstaat er condens op de buitenruit. De kans daarop is het grootst in het voor- en najaar tijdens de ochtenduren. De condens verdwijnt zodra de buitentemperatuur stijgt en de luchtvochtigheid afneemt. Hoe beter de warmte-isolatie van de beglazing, hoe kouder de buitenruit blijft en hoe groter de kans op condens is. Condens aan de buitenzijde is dus in wezen een bewijs dat het glas ‘werkt’.
Links
Vacuümglas: beter glas in bestaande kozijnen? • Glas in Beeld
FINEO alternatief voor hoogrendementsglas? • Glas in Beeld
Zonwerende beglazing heeft ook een schaduwkant – (kennisinstituutkern.nl)
consumentenfolder-wat-u-moet-weten-over-isolerende-beglazing_def.pdf (bouwendnederland.nl)
